Bergamotowy olejek eteryczny jest jednym z najczęstszych składników w branży perfumeryjnej. Dlatego warto wiedzieć, jak pachnie bergamotka i dlaczego jest tak popularna.
Bergamotka to owoc tropikalnej rośliny z rodziny cytrusów, która nosi tę samą nazwę i występuje w regionie Morza Śródziemnego. Pod względem wielkości owoc przypomina pomarańczę, lecz jego kolor jest żółty lub limonkowy, w zależności od tego, czy już dojrzał, czy jeszcze nie.
Bergamotka ma wyrazisty zapach i smak. Miąższ smakuje dokładnie tak, jak pachnie bergamotka – jest cierpki, kwaśny i ostry. Skórka bergamotki jest bardzo aromatyczna i to właśnie z niej pozyskuje się olejek eteryczny.
Olejku bergamotowego używa się do tworzenia perfum, wody kolońskiej, pachnących mydeł oraz herbaty Earl Grey, która właśnie dzięki bergamotce zyskuje swój charakterystyczny smak i aromat.
Jak pachnie bergamotka?
Za sprawą swojego cytrusowego zapachu i wyrazistej, korzenno-kwiatowej nuty, bergamotka pachnie naprawdę wyjątkowo.
Jeśli wyobrazisz sobie, że wkraczasz do gorejącego złotem cytrusowego gaju na południu Włoch, poczujesz namiastkę magicznego zapachu bergamotki.
Istnieje też opis nieco łatwiejszy dla wyobraźni, zwłaszcza dla osób, które piły herbatę Earl Grey. Jeśli jesteś jedną z nich, słodki zapach bergamotki nie jest ci obcy, bowiem olejek bergamotowy jest odpowiedzialny za jej niezwykły aromat i smak.
Pochodzenie bergamotki
Drzewa rodzące bergamotkę pochodzą z Azji Południowej, lecz obecnie rosną głównie w regionie Kalabria na południu Włoch. To właśnie tam ma miejsce ponad 80% światowej uprawy bergamotki. Owoc ten można też znaleźć na południu Francji i na Wybrzeżu Kości Słoniowej.
Ciekawostka: Istnieją różne teorie na temat tego, jak bergamotka wzięła swoją nazwę. Jedna mówi, że otrzymała ją od włoskiego miasta Bergamo, gdzie po raz pierwszy sprzedano wykonany z niej olejek. Inna, że pochodzi od Tureckiego zwrotu bey armudu, znaczącego „książę gruszek”.
Bergamotowy olejek eteryczny wyciska się na zimno ze skórki owocu. Kiedy owoc bergamotki dojrzeje, zmienia kolor na żółty. Jego smak często opisuje się jako połączenie pomarańczy i grejpfruta.
Bergamotka w perfumerii
Moda na bergamotkę w perfumerii po raz pierwszy pojawiła się w XVI wieku za czasów panowania francuskiego Króla Słońce, Ludwika XIV. Dziś tę nutę zapachową zawierają damskie i męskie perfumy, popularne i niszowe.
Zapachowa esencja owocu tkwi w jego skórce, a wydobywa się ją poprzez destylację parą wodną. Do wyprodukowania 100 gramów olejku eterycznego, potrzeba około 100 bergamotek.
W niewydanej jeszcze po polsku książce „The Diary of a Nose”, perfumiarz Jean-Claude Ellena dzieli się przemyśleniami po wizycie w gajach bergamotki w Mesynie.
Wyjaśnia, że produkcja trwa zazwyczaj od października do lutego. Bergamotki zebrane w październiku posiadają na ogół większą zawartość linalolu, zaś w lutym ta tendencja jest zastępowana przez większą zawartość octanu linalilu.
Oznacza to, że pierwsze bergamotki są kwiatowe, a z czasem ich zapach staje się bardziej świeży. Tego typu techniczne szczegóły są kluczowe dla każdego twórcy perfum.
Perfumy z bergamotką
Złożony, dynamiczny zapach bergamotki sprawia, że olejek eteryczny z tego owocu jest niezwykle ceniony w perfumerii. Znakomicie łączy się z wieloma innymi nutami zapachowymi. Fantastycznie współgra z nią jaśmin, pomarańcza, drzewo sandałowe, ylang ylang, białe piżmo, czy mech dębowy.
Nutę bergamotki zawierają najpopularniejsze perfumy damskie - Chanel Coco Mademoiselle (recenzja), Calvin Klein Obsession - i perfumy męskie Christian Dior Sauvage (recenzja) czy Giorgio Armani Acqua di Gio.
Ja wymienię te, które poświęciły jej nieco więcej miejsca w kompozycji (wszystkie trzy zapachy są unisex - mogą być noszone przez kobiety i mężczyzn).
1. Acqua Di Parma Blu Mediterraneo Bergamotto Di Calabria eau de toilette
Ta orzeźwiająco cytrusowa i łatwa w noszeniu woda toaletowa kipi energią. To jeden z perfumowych filarów linii Blu Mediterraneo, został inspirowany zapachem ikonicznego włoskiego regionu Kalabria.
Tło zapachu jest zarówno drzewne, jak i aromatyczne. Pokaźna dawka bergamotki doprawiona świeżością cytryny to otwierający akord tych perfum, za którym podąża nuta serca w postaci alpinii purpurowej i drewna cedrowego. Z kolei na nutę bazy składa się benzoes, wetyweria i piżmo.
2. Hermès Le Jardin De Monsieur Li eau de toilette
Ta klasyczna woda toaletowa o zapachu cytrusów została stworzona w 2015 roku. Jean-Claude Ellena rozpoczął tworzenie tej kompozycji od wyobrażenia sobie ogrodu harmonii, w którym budzi się świadomość (wbrew nazwie nie wzorowano się na ogrodzie żadnego Monsieur Li).
Szukając inspiracji, Ellena podróżował po Chinach, łowiąc zapachy mokrych kamieni, bujnego jaśminu i kumkwatu, aż opracował swoją wyjątkową kompozycję. W jej skład weszły między innymi śliwki, mięta i bambus oraz niezastąpiony czar bergamotki.
3. Byredo Palermo eau de parfum
Chociaż zapach nazwano na cześć włoskiego miasta, jego wyjątkowy charakter sięga korzeniami Wschodu.
Bergamotka znajduje się w centrum i wiąże wokół siebie wszystkie zapachy, podczas gdy nuty korzenne, takie jak szafran, kaszmir, skóra i róża cofają nas do czasów sprzed zjednoczenia Włoch, kiedy czerwone koszule Garibaldiego galopowały przez region.
To eklektyczne i niezwykle interesujące połączenie znanego nam dzisiaj regionu śródziemnomorskiego i egzotycznego Bizancjum. Zdecydowanie warto wypróbować je wieczorem.
Nuty zapachowe podobne do bergamotki
Bergamotka jest podobna do innych nut zapachowych, takich jak petitgrain czy neroli. Różnica polega na tym, że bergamotka jest na ogół bardziej gorzka i zachowawcza niż jasna i energiczna.
Niemniej jednak, jeśli lubisz cytrusowe perfumy na lato, bergamotka na pewno przypadnie Ci do gustu.
Bergamotka w aromaterapii
We włoskiej medycynie ludowej sok z bergamotki był używany do leczenia malarii, a olejków eterycznych używano do zmniejszenia gorączki. Dziś olejek jest stosowany nie tylko w perfumach, ale również w aromaterapii.
Składniki takie jak limonen i linalol sprawiają, że wdychany olejek bergamotowy posiada właściwości lecznicze. Oto tylko niektóre z zalet stosowania:
- Łagodzi dolegliwości żołądkowe
- Zmniejsza uczucie niepokoju i przygnębienia
- Poprawia nastrój
- Zwiększa energię
Wdychanie oleju bergamotowego może zwiększyć metabolizm poprzez zwiększenie produkcji hormonów i płynów trawiennych. Dlatego użycie go do aromaterapii powinno być poprzedzone konsultacją lekarską (szczególnie, jeśli jesteś w ciąży lub karmisz piersią).
Nie ma wątpliwości, że bergamotka to zapach jak ze snu. Bez względu na to, czy rozetrzesz kroplę olejku eterycznego na nadgarstku, czy spryskasz się perfumami z bergamotki, zapachniesz luksusowo, świeżo i słodko. Nie wspominając już o tym, że możesz nagle znaleźć się na południu Włoch i to bez płacenia za bilet.
